Zużycie antybiotyków ponownie rośnie, podobnie jak rozwój opornej bakterii E. coli.

Francuski Urząd ds. Zdrowia Publicznego (SPF) publikuje we wtorek, 21 listopada, dane pokazujące wznowienie spożycia antybiotyków we Francji i powracające na światło dzienne obawa przed rozwojem oporności na leczenie.

Informacje opierają się na danych ubezpieczenia zdrowotnego.

Zużycie antybiotyków spada od 2016 r. i ponownie zaczęło rosnąć: +14% w 2022 r. na podstawie recept wydawanych przez lekarza medycyny ogólnej (+16,6%). W 2021 r. liczby te rosły już odpowiednio +4,9% i +6,2% w kontekście „wznowienia chorób zimowych”. W 2020 r., mrocznym roku pandemii Covida, noszeniu masek i gestach barierowych, nie wspominając o zamknięciu, odnotowano „bardzo gwałtowny spadek liczby recept”.

„Zużycie antybiotyków było wyższe w 2022 r. niż w 2019 r.”, czyli roku, w którym Francja była „jednym z największych konsumentów antybiotyków w Europie”, twierdzi Public Health France, „szczególnie antybiotyków o szerokim spektrum działania”, z wyjątkiem fluorochinolonów.

Jednakże to właśnie te antybiotyki o szerokim spektrum działania sprzyjają pojawianiu się i rozwojowi opornych bakterii, przez co leczenie staje się nieskuteczne. Jest to zatem niepokojące, nawet jeśli spożycie antybiotyków w placówkach służby zdrowia mieści się „w średniej dla krajów europejskich”.

E. coli u więcej niż jednej na dwie osoby

Oporność na antybiotyki to „zdolność bakterii do przeżycia lub namnażania się w obecności antybiotyków, które przypuszczalnie działają przeciwko nim” i stanowi „główny problem zdrowia publicznego”, jak przypomina SPF.

W 2019 r. spowodowała śmierć 1,27 mln ludzi na całym świecie. Istnieje sześć patogenów odpowiedzialnych za ponad 250 000 zgonów związanych z opornością na antybiotyki, z których najważniejszym jest Escherichia coli. „W przypadku tego gatunku głównymi przyczynami śmierci z powodu oporności na antybiotyki jest oporność na cefalosporyny trzeciej generacji (C3G) i fluorochinolony (FQ).”

Z danych zebranych przez biologów na temat obecności w próbkach moczu bakterii E. coli opornych na fluorochinolony wynika, że ​​bakteria ta nabiera tempa: w Oksytanii była ona obecna w 12,6% próbek. Region jest najbardziej dotknięty po Bacca (19,6% próbek) i Ile-de-France (15,3).

W 2017 r. problem dotyczył jedynie 2,8% próbek w regionie.

Wzrasta oporność na fluorochinolony

Ponadto na całym świecie „oporność na fluorochinolony wynosi od 11,4% do 12,7%” we Francji w latach 2017–2021, podczas gdy oporność na cefalosporyny w tym pokoleniu wynosi obecnie od 3,4% do 3,2%.

„W kontekście ożywienia gospodarczego wzmocnienie programów działań mających na celu promowanie prawidłowego stosowania antybiotyków i ograniczanie ich spożycia pozostaje bardziej konieczne niż kiedykolwiek” – podkreśla SPF.

Kampania „Antybiotyki nie działają automatycznie” na początku XXI wieku odniosła sukces w znacznym ograniczeniu spożycia: w latach 2002–2000 wynosiło niecałe 24%. Druga kampania nie będzie skuteczna, ale trzecia kampania, obejmująca lata 2009–2011, przyniesie mieszane rezultaty: -3%.

W 2024 r. Zdrowie Publiczne we Francji musi ocenić skuteczność najnowszych kampanii na lata 2022 i 2023, które skupiają się na komunikacji na temat infekcji wirusowych, czyli chorób, w których antybiotyki są bezużyteczne.

„Jeszcze długa droga przed nami, zanim nie znajdziemy się w wiodącej grupie krajów europejskich, które zużywają najwięcej antybiotyków” – podsumowano w badaniu.

Krajowa strategia zapobiegania zakażeniom i oporności na antybiotyki na lata 2022–2025 wyznacza cele dotyczące poziomu oporności na gatunki E. coli poniżej 3% w miejskiej służbie zdrowia, na poziomie regionalnym i krajowym.