Film w hołdzie Lechowi Wałęsie budzi w Polsce kontrowersje

Relacja Mai Szymanowskiej w Warszawie

Lech Wałęsa:

Osiągnęliśmy najważniejszą rzecz: w końcu mamy wolną unię.

W 1980 roku Lech Wałęsa, gdański elektryk, ogłosił utworzenie „Solidarności”, pierwszej niezależnej od bloku komunistycznego federacji polskich związków zawodowych. Człowiek, który później został pierwszym prezydentem wolnej Polski, jest bohaterem najnowszego filmu Andrzeja Wajdy.

W wieku 87 lat polski reżyser wraca do stoczni gdańskiej, aby sfotografować swojego przyjaciela: „Wałęsę, Człowieka Nadziei”. Film, który zdobył uznanie na Festiwalu Filmowym w Wenecji, ale budzi kontrowersje w Polsce, gdzie postać Lecha Wałęsy pozostaje niezwykle kontrowersyjna.

W Stoczni Gdańskiej po raz kolejny rozległy się krzyki strajkujących robotników, ale była to tylko rekonstrukcja historyczna. 33 lata po wydarzeniach, które były świadkiem narodzin Unii Solidarności, na scenę powrócił reżyser Andrej Wojda.

Lech Wałęsa to postać historyczna. Ale także człowieka, który wywołał i nadal wywołuje niekończące się kontrowersje. A chciałem powiedzieć co osobiście myślę na ten temat. Chciałem wyrazić swoją opinię w tej sprawie, ponieważ byłem w centrum wydarzeń. Chciałbym, żeby wszyscy Polacy zobaczyli Wałęsę na własne oczy. Co było dalej: Kiedy Lech Wałęsa został prezydentem i wszystkie sprawy z nim związane, było mi to po prostu obojętne.

Andrzej Wajda przyznaje, że nakręcił film, który miał przywrócić wizerunek byłego elektryka stoczniowego, który po upadku komunizmu został pierwszym prezydentem wolnej Polski. Film wywołał w Polsce gorącą dyskusję jeszcze przed premierą. Konserwatyści z PiS uważają, że Wałęsa jest zdrajcą, który zgodził się na negocjacje z władzami komunistycznymi, a niektórzy zarzucają mu, że jest szpiegiem w zamian za Sowietów. Podczas kręcenia filmu działacze tej partii demonstrowali nawet przed słynną bramą budowy, ramię w ramię z niektórymi robotnikami wściekłymi na Wałęsę, że ich porzucił.

Jean Krygier, Obecnie przewodnik, przez 29 lat pracował jako elektryk w Stoczni Gdańskiej:

Dziś zakłady są prywatne i zatrudniają 1700 osób. W szczytowym roku 1970 pracowało tu 17 200 pracowników. Co roku produkowaliśmy 32 statki. Teraz stocznie gdańskie produkują jeden, dwa statki rocznie, i wtedy już tylko kadłuby. Ostatnie poprawki zostały wykonane w Norwegii.

Wiadomo, że rewolucja zjada własne dzieci, a stocznie gdańskie straciły wiele ze swojej dawnej świetności, ale polski reżyser chętnie przypominał, że bez tych robotników, a zwłaszcza bez jednego z nich – Lecha Wałęsy – nie byłoby byłoby niczym. To było możliwe. Dlatego 32 lata po nagrodzonym w Cannes w 1981 roku Iron Manie, film biograficzny Wałęsy nosi podtytuł „Człowiek z nadziei”:

Historia pokazała, że ​​miał rację. Jeśli żyjemy dziś w wolnym kraju, to dzięki wyobraźni i zmysłowi politycznemu Lecha Wałęsy.

__

Być może rola Wałęsy, perfekcyjnie zagrana przez Roberta Vecchievicha, nie wystarczy, aby uciszyć kontrowersje wokół byłego elektryka. Ale Andrzej Wajda dokonał wyczynu, tworząc wierny historycznie i fascynujący film, opatrzony mnóstwem archiwalnych zdjęć.

Nie możemy powstrzymać się od wzruszenia, gdy ponownie słuchamy przemówienia Wałęsy, w którym ogłosił on narodziny Ruchu Solidarność, pierwszego wolnego związku na wschód od żelaznej kurtyny.