Dlaczego ZSRR stworzył własny sojusz wojskowy, Układ Warszawski?

Mało kto jednak wie, że Układ Warszawski, zwany „tarczą socjalizmu”, powstał znacznie później niż jego zachodni konkurent.

Związek Krajów Socjalistycznych

Przywódcy Związku Radzieckiego i „demokracji ludowych”, takich jak ówczesne socjalistyczne kraje Europy Środkowej i Wschodniej, które znajdowały się w sowieckiej strefie wpływów, dość spokojnie zareagowali na utworzenie NATO w 1949 r. przez mocarstwa zachodnie. W bloku wschodnim wierzono, że dwustronne porozumienia obronne zawarte przez Związek Sowiecki i jego nowych sojuszników, a także obecność wojsk sowieckich na ich terytorium wystarczą do zapewnienia im bezpieczeństwa.

>>> Te misje pokojowe, w których uczestniczy Rosja

Co więcej, ponosząc ogromne straty w czasie II wojny światowej, Związek Sowiecki nie miał ani możliwości ekonomicznych, ani środków technicznych, by stworzyć odpowiednik NATO. Zakwestionowano wiarygodność personelu wojskowego sojuszników Moskwy: wielu z nich do niedawna stanęło po stronie wrogów.

Jednak z czasem sytuacja gospodarcza w ZSRR uległa poprawie. W wyniku wysiłków setek sowieckich doradców wojskowych siły wschodnioniemieckie, czechosłowackie, polskie, węgierskie i rumuńskie zostały zreorganizowane na wzór sowiecki, a duża część ich oficerów została przeszkolona w sowieckich szkołach wojskowych, politycznych i wojskowych. .

Czołgi radzieckie

Similiak / Sputnik

W 1951 roku Siergiej Sztenko, szef sztabu wojsk sowieckich w Niemczech, podczas spotkania z udziałem Stalina wystąpił z ideą utworzenia „związku wojskowego naszych socjalistycznych braci”. Jednak Układ Warszawski ujrzał światło dzienne dopiero po śmierci „małego ojca narodów”.

Takie było zawarcie porozumień paryskich w 1954 r., zgodnie z którymi Niemcy Zachodnie miały przystąpić do NATO, a także w związku z utworzeniem Unii Zachodnioeuropejskiej, unii wojskowej mocarstw zachodnioeuropejskich. Socjalistycznego Sojuszu Wojskowo-Politycznego. Nagły wzrost obecności tego potencjalnego wroga w Europie Środkowej skłonił ZSRR, Bułgarię, Węgry, NRD, Polskę, Rumunię, Albanię i Czechosłowację do zawarcia w Warszawie Paktu Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej, ratyfikującego powstanie. Z polityczno-wojskowego związku krajów socjalistycznych.

>>> Układ Warszawski: Powstanie i upadek „sowieckiego NATO”

Pod kierunkiem Moskwy

wspólne ćwiczenia

B Gilsky / Sputnik

Strony zobowiązują się udzielać sobie wzajemnej pomocy w przypadku zagrożenia militarnego oraz tworzyć sojuszniczą załogę swoich sił zbrojnych, której członkowie mają być mianowani zgodnie z umową między obydwoma krajami, jak również „Wszelkie inne uzgodnione i niezbędne środki w celu wzmocnienia ich zdolności obronnych w celu zapewnienia pokojowej pracy ich narodów, nienaruszalności ich granic i terytoriów oraz zapewnienia ich ochrony przed wszelką możliwą agresją”..

Pomimo przewidzianej w umowie równości stron, Związek Radziecki od czasu powstania organizacji odgrywał ważniejszą rolę niż inne. Wszystkie projekty i ważne dokumenty rozpatrywane przez Polityczny Komitet Doradczy, naczelny organ organizacji, zostały po raz pierwszy zatwierdzone przez Moskwę.

Ponadto dowódcy wojskowi sił zbrojnych państw Układu Warszawskiego, a także ich szefowie sztabów, zawsze byli Sowietami. Reprezentanci obcych armii w ogóle zajmowali rolę deputowanych.

Żołnierze czechosłowaccy i radzieccy podczas wspólnych ćwiczeń

Władimir Bieslak / TASS

Podczas gdy Stany Zjednoczone dokładnie obliczyły i rozdzieliły wydatki związane z NATO pomiędzy różne państwa członkowskie, sam Związek Radziecki poniósł prawie wszystkie wydatki organizacji socjalistycznej. Podczas gdy udział ZSRR w finansowaniu Dowództwa i Sztabu Generalnego wynosił około 45%, jego udział w finansowaniu utrzymania koalicyjnych sił zbrojnych i infrastruktury przekraczał 90%.

Kontrrewolucja

Przywódcy radzieccy postrzegali sojusz polityczno-wojskowy bloku wschodniego jako skuteczną przeciwwagę dla NATO. Nikita Chruszczow Uważany za Ponadto Układ Warszawski był „ważnym czynnikiem stabilizacji Europy”.

>>> Pięć najbardziej imponujących i masywnych ćwiczeń Armii Radzieckiej

Jeśli dla Moskwy organizacja Układu Warszawskiego była instrumentem polityki zagranicznej, stała się także instrumentem zarządzania kryzysowego w obozie socjalistycznym.

Walki uliczne w Budapeszcie, 1956

Berco Pal/Fortiban (CC BY-SA 3.0)

Podczas powstania w Budapeszcie z 1956 r. – znanego dziś jako rewolucja 1956 r. – siły radzieckie wkroczyły do ​​kraju na rozkaz Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych Iwana Koniewa, „Oferować narodowi węgierskiemu braterską pomoc w obronie jego socjalistycznych osiągnięć, zmiażdżyć kontrrewolucję i wyeliminować niebezpieczeństwo odrodzenia faszyzmu”. Potwierdziliśmy, że tam pracujemy „Na wniosek Rządu Węgierskiej Republiki Ludowej na podstawie Układu Warszawskiego zawartego między krajami obozu socjalistycznego”.

Jeśli w Budapeszcie Związek Sowiecki polegał głównie na własnych siłach (wspieranych przez Węgierską Armię Ludową i siły specjalne kraju), musiał wezwać swoich sojuszników do stłumienia Praskiej Wiosny i zainicjowanego przez jego rząd wyzwolenia Czechosłowacji . W 1968 r. wojska polskie, bułgarskie, węgierskie i wschodnioniemieckie wkroczyły do ​​Czechosłowacji po stronie wojsk sowieckich.

Układ Warszawski wygasł w 1985 r. Państwa członkowskie postanowiły przedłużyć go o 20 lat 26 kwietnia tego samego roku, nie zdając sobie sprawy, że pozostało tylko pięć. Wraz z nadejściem upadku Związku Radzieckiego, upadku reżimów socjalistycznych w Europie Wschodniej i ponownego zjednoczenia Niemiec istnienie sojuszu przestało mieć sens.

Oddziały państw Układu Warszawskiego w Pradze, 1968

Tiedemann / Getty Images

1 lipca 1991 r. w Pradze przedstawiciele ZSRR, Bułgarii, Węgier, Polski, Rumunii i Czechosłowacji podpisali protokół o całkowitym zerwaniu Układu Warszawskiego. W ciągu następnych dwudziestu lat wszyscy byli sojusznicy Moskwy weszli do NATO.

W tym innym poście dowiedz się, jak Związek Radziecki planował zmiażdżyć NATO w ciągu tygodnia.

W trakcie korzystania z treści serwisu Russia Beyond cytowanie źródeł jest obowiązkowe.