„Europa napotyka nieoczekiwany opór”, Pascal Saint-Amann, OECD

La Tribune – Rok po przełomowym porozumieniu między 137 krajami w sprawie opodatkowania korporacji międzynarodowych, dlaczego Francja, Niemcy, Włochy, Hiszpania i Holandia wydały ostatnio wspólne oświadczenie?

Pascal Saint Aman – Dla mnie Po porozumieniu uzyskanym 8 października 2021 r. priorytetem stało się wdrożenie globalnego podatku minimalnego. To duża zmiana. Powinna umożliwić „uporządkowanie” problemu rajów podatkowych.

8 października Europa napotkała niespodziewany opór Węgier i Polski w konflikcie z zobowiązaniami tych krajów. Przesłaniem tej pięcioosobowej grupy jest powiedzenie Polsce i Węgrom: „Nie potrzebujemy was” w przededniu Rady Ecofin, która odbyła się w sobotę 9 września w Pradze w Czechach.

Opodatkowanie korporacji międzynarodowych: umowa zawieszona do ratyfikacji przez państwa

Jak te pięć krajów może posunąć się naprzód w nadchodzących tygodniach, kiedy Węgry po raz kolejny ryzykują zakłóceniem dyskusji o Starym Kontynencie?

Po zakomunikowaniu tej sytuacji istnieje kilka sposobów, aby iść naprzód. Pierwszym jest ustanowienie wzmocnionej współpracy w ramach europejskich. Umożliwiłoby to wszystkim tym krajom i innym, którzy chcą przyłączyć się do wdrażania tej zasady. Wreszcie Niemcy przypomniały nam, że w przypadku wielu trudności każdy kraj może posunąć się naprzód bez uzyskania porozumienia europejskiego.

Kraje te wykazały cierpliwość, grając kartą europejską. Z prawnego i politycznego punktu widzenia kraje europejskie nie potrzebują wskazówek, aby iść naprzód z tematem filaru 2, tj. minimalną stawką 15%.

Wzmocniona współpraca wymaga udziału dziewięciu państw członkowskich. W jaki sposób realizowana jest ta wzmocniona współpraca między tymi krajami?

Wzmocniona współpraca wymaga po prostu jednomyślnej decyzji Rady Unii Europejskiej zezwalającej zainteresowanym krajom na stosowanie tekstu. Tekst wskazówek jest gotowy. Jest to dość formalna procedura i nie spowoduje wznowienia merytorycznej dyskusji.

Jest to z pewnością najbardziej pożądane rozwiązanie na poziomie europejskim. Jeżeli nie odbywa się to poprzez wzmocnioną współpracę, podatki te mogą przechodzić przez teksty legislacyjne na szczeblu krajowym. Jest projekt dyrektywy. Stosunkowo łatwo jest przekazać skrypty transformacji w spójny i konsekwentny sposób.

Holandia od dawna wyróżnia się praktyką systemu podatkowego uważanego za „agresywny” na Starym Kontynencie. Jak wytłumaczysz to stanowisko Holandii?

Holandia, znana z ukrywania spółek offshore i stosowania ścisłego planowania podatkowego, dołączyła do grona krajów o wysokim opodatkowaniu. To bardzo mocne przesłanie polityczne z tych krajów. Od 2017 r. Holandia zdecydowała się zmienić swoje podejście i nie ma już agresywnych schematów podatkowych.

To trudna decyzja, którą podjęła koalicja. Holandia stała się zgodna ze swoimi zobowiązaniami. Ten kraj dołączył do obozu krajów, które nie akceptują już uchylania się od płacenia podatków.

Dlaczego Węgry nadal są niechętne opodatkowaniu firm międzynarodowych?

Węgry, podobnie jak wiele krajów wschodnich, nie lubią globalnych podatków minimalnych, ponieważ powstały w oparciu o postsowieckie zachęty podatkowe. Kraje te polegały na tych mechanizmach, zwłaszcza w celu przyciągania fabryk. W Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju negocjowali „rzeźbić„, czyli złagodzenie minimalnego podatku, opartego na płacach wypłacanych pracownikom i aktywach rozłożonych w kraju, aby zmniejszyć wpływ podatku minimalnego. Przystąpili do porozumienia OECD 8 października, po uzyskaniu znaczących ustępstw.

Kraje takie jak Węgry chcą wykorzystać tę dźwignię do odblokowania funduszy. Ponieważ kraje te borykają się z wieloma problemami związanymi z prawami człowieka i rządami prawa, napotykają trudności w uwalnianiu funduszy. Używają tego jako broni. Na razie argumentują kryzysem i inflacją, aby wyjaśnić, że minimalny podatek podniósłby ceny. Ten argument jest argumentem, który nie oszuka wielu ludzi.

Jak oczekuje się, że ten nowy podatek międzynarodowy zostanie wprowadzony od 2023 r.?

W odniesieniu do filaru 2 widzimy, że sprawy się rozwijają. Gdy pojawi się masa krytyczna krajów, które mają międzynarodowe firmy i duży rynek, kraje te nałożą minimalne podatki na swoje firmy, a także na firmy zagraniczne działające na ich rynkach. Jeśli inne kraje nie interweniują, pozostawiają ten minimalny podatek krajom, które złożyły wniosek. Istnieje logika efektu domina.

Filar 1 (przypis redaktora; dotyczący dystrybucji Prawa podatkowe między krajem produkcji a krajem konsumpcji) W trakcie negocjacji. Dlatego w poniedziałek 12 września w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju rozpoczęły się negocjacje. Kraje G20 uzgodniły w lipcu ubiegłego roku sfinalizowanie struktury i podpisanie jej przez kraje w 2023 roku.

Jak obecnie Stany Zjednoczone pozycjonują się w kwestii opodatkowania międzynarodowych korporacji?

W Stanach Zjednoczonych sytuacja jest obecnie skomplikowana, ponieważ partnerstwo ponadpartyjne nie jest w dobrej kondycji, ale nie jest to niemożliwe. Ponieważ alternatywą dla filaru 1 jest chaos i powrót do wojen handlowych, nie jest to już możliwe. Chociaż na drodze do pierwszego filaru mogą wystąpić turbulencje, jestem pewien.

Wojna na Ukrainie ożywiła debaty o wyjątkowym opodatkowaniu europejskich gigantów energetycznych. Jak widzisz te dyskusje w OECD?

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju nie ma na ten temat żadnego dogmatu. Obserwujcie, co dzieje się w dużych krajach. Istnieje zjawisko czynszów między przedsiębiorstwami energetycznymi a przedsiębiorstwami wydobywczymi. Ten wyjątkowy rysunek nie powoduje zniekształceń. Trudność polega na prawidłowym określeniu wyjątkowego zysku. Firmy energetyczne czasami stają w obliczu skomplikowanych sytuacji, gdy patrzymy na przykład na EDF.

Wywiad przeprowadził Grégoire Normand

Podatek od super zysków: co możesz wnieść do podatku