„Elektryfikacja naszej gospodarki nie może się odbyć bez energii jądrowej” (Jacques Persibois)

Czy to prawda, że ​​energia jądrowa odrodziła się we Francji?

Jacka Persiboisa Powiedzmy już, że zatrzymaliśmy częściowe odejście od energetyki jądrowej. Ustawa przewidywała zamknięcie czternastu reaktorów w celu zmniejszenia udziału energii jądrowej w naszym miksie elektroenergetycznym do 50% w 2035 r. Ten wybór został zrewidowany i wyznaczono nowy cel: 50% jądrowa do 2050 r., kolejne 50% z energia odnawialna. Zarówno energia jądrowa, jak i odnawialna są neutralne pod względem emisji dwutlenku węgla, jednak w przeciwieństwie do energii jądrowej, energii odnawialnej nie można kontrolować, z wyjątkiem hydrauliki zapory. Tym samym energia jądrowa w naszym miksie będzie procentowo ograniczona, ale jednocześnie musimy zrozumieć, że udział energii elektrycznej w energii końcowej, czyli energii zużywanej przez Francuzów, znacząco wzrośnie. I wzrośnie z obecnych 25% do 55% do 2050 r. Wyjaśnia to elektryfikacja zastosowań: przemysł, mobilność, budownictwo, z których wszystkie przetwarzane są na energię elektryczną w celu usunięcia dwutlenku węgla. Mówiąc konkretnie, Francja musi zwiększyć produkcję energii elektrycznej, aw tym celu potrzebuje energii jądrowej, a zatem musi zbudować nowe reaktory.

Pomysł ten zaczyna być coraz bardziej akceptowany przez społeczeństwo, zwłaszcza ze względu na rosnące ceny energii i obawy dotyczące naszych dostaw. Należy pamiętać, że Francja jest jednym z wiodących krajów nuklearnych, którego korzenie sięgają Europy. Przez długi czas był to wybór niekwestionowany, zanim narastała opozycja, zwłaszcza od 2012 roku. Obecnie kraj zdaje sobie sprawę z konieczności ożywienia przemysłu jądrowego.

Poza implikacjami ekonomicznymi akceptacja wiąże się również z bezpieczeństwem: czy energia jądrowa jest bezpieczną opcją?

JP Branża ta cierpi na swoje militarne pochodzenie, ale jest bezpieczna. Poważne katastrofy mają źródła zewnętrzne: błąd ludzki w Czarnobylu, tsunami w Fukushimie. Wprawdzie Ukraina i elektrownia na Zaporożu udowadniają, że w przypadku konfliktu istnieje ryzyko, ale zakłady przemysłowe, w szczególności chemiczne, również w takich okolicznościach są zagrożeniem. W branży zero ryzyka nie istnieje. Oczywiście opinia publiczna jest zaniepokojona zagrożeniami przemysłowymi. Konieczne jest jednak przyjrzenie się statystykom dotyczącym liczby zgonów spowodowanych energią, opracowanym przez Organizację Narodów Zjednoczonych i Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Energia, która spowodowała śmierć, jak dotąd, to węgiel, pomiędzy wydobyciem a zanieczyszczeniem. Dalej jest system hydrauliczny, spowodowany awarią tam, zwłaszcza w Azji, potem ropa i gaz, a na końcu energia jądrowa.

Energia jądrowa działa znacznie krócej niż węgiel, ale standardy bezpieczeństwa znacznie się poprawiły, co również wyjaśnia, dlaczego główne remonty elektrowni i nowe obiekty trwały tak długo. Nie mówiąc już o ogromnym potencjale postępu technicznego. Dzisiejsze reaktory bardzo różnią się od tych zbudowanych bezpośrednio po II wojnie światowej

Reaktory nie są jedynymi zaangażowanymi, musimy również wziąć pod uwagę przetwarzanie odpadów …

JP Niezwykle długa żywotność niektórych odpadów naprawdę leży u podstaw braku zaufania do energii jądrowej. Tylko 2% odpadów promieniotwórczych stanowi problem, czyli odpady długożyciowe, wysoko i średnioaktywne. Celem jest składowanie ich w głębokich i stabilnych lokalizacjach geologicznych, a Francja zajmuje w tym regionie dobrą pozycję. Tam też możemy spodziewać się postępu technologicznego, niektórzy naukowcy uważają, że możemy przetwarzać niektóre odpady. Konwersja oznacza modyfikację odpadów i pozbycie się ich radioaktywności, ponieważ część tych odpadów staje się paliwem. W tym momencie nadal jestem jednak ostrożny, ponieważ nie wiemy jeszcze, czy będziemy w stanie przeprowadzić konwersję na dużą skalę. Gerard Moreau, Francuz, który w 2018 roku otrzymał Nagrodę Nobla z fizyki, uważa, że ​​lasery umożliwią przeprowadzanie takich operacji.

Jaka jest dzisiaj nasza wartość nuklearna na arenie międzynarodowej?

JP Do ostatnich miesięcy Francja była drugą po Stanach Zjednoczonych potęgą zainstalowaną na świecie. Wyprzedziły nas Chiny, które budują wiele reaktorów. To obniżenie jest wynikiem dziesięcioleci wątpliwych wyborów politycznych, a przede wszystkim zwlekania z podejmowaniem decyzji publicznych w ciągu ostatnich piętnastu lat. Po szokach naftowych Francja mogła zbyt szybko zbudować zbyt wiele reaktorów: 58 w ciągu 20 lat. Ta konfiguracja powinna być rozłożona w czasie, aby utrzymać umiejętności. W 1990 r. energia jądrowa stanowiła 75% naszej produkcji energii elektrycznej i eksportowaliśmy ją. Nie potrzebowaliśmy więc budować nowych reaktorów. Nie utrzymaliśmy naszych umiejętności, a podwykonawcy zniknęli. W rezultacie mamy teraz trudności w zakresie konserwacji, na przykład musimy wezwać amerykańskich spawaczy.

Przypadek Chin jest również symboliczny: pomogliśmy Chińczykom zbudować ich reaktory, a potem zabraliśmy się za ich własne. Teraz są w stanie budować reaktory EPR znacznie szybciej niż my. Wciąż jednak mamy umiejętności, a nasza szybkość adaptacji po szokach naftowych pokazuje, że wiemy, jak reagować w razie potrzeby. Wciąż można mieć nadzieję na eksport EPR, nawet jeśli w ostatnim czasie Polska wybrała amerykański zamiast francuskiego. Mamy do wypełnienia lukę w stosunku do naszych konkurentów, w szczególności Rosjan, których umiejętności w zakresie budowy, obsługi i konserwacji elektrowni są uznawane na całym świecie. Oferują wysoko cenione rozwiązania „pod klucz” – i wojna na Ukrainie tego nie zmieniła. Oprócz spóźnienia popełniliśmy też drugi błąd. Z projektami szybkiej hodowli zrezygnowaliśmy pod koniec lat 90-tych, kiedy byliśmy pierwszą firmą na świecie, która się tym zajęła. Duże kraje, takie jak Stany Zjednoczone, Japonia, Rosja i Korea, nadal rozwijają reaktory powielające, czyli reaktory czwartej generacji.

Jak dużym problemem jest to opóźnienie w reprodukcji?

JP Hodowla jest ważna na przyszłość, ponieważ ma duże zalety. Pozwala na zagospodarowanie części odpadów promieniotwórczych dzięki ponownemu przetwarzaniu. Wraz z reprodukcją pluton staje się paliwem i nie jest już odpadem, wytwarzając więcej paliwa niż zużywa. Pozwala to na lepsze wykorzystanie zasobów uranu. Zawiera on dwa izotopy, uran-238 i uran-235. Niestety, obecny jest tylko 0,07% uranu-235, który jest rozszczepialny. Szybki hodowca może odzyskać U-238, eliminując problemy z dostępem i rezerwami uranu. Wybór czwartej generacji ma zapewnić zrównoważoną energetykę jądrową dzięki zamknięciu cyklu paliwowego.

Jesteśmy więc spóźnieni i znajdujemy się w trudnej sytuacji gospodarczej: czy Francja naprawdę ma środki na realizację swoich ambicji nuklearnych?

JP Powstaje kwestia finansowania. EDF sfinansował program nuklearny, pożyczając od rynków. Dziś ciężar zadłużenia może uniemożliwić jej ponowne przyciągnięcie rynków finansowych. Być może państwo zapewni dotacje kapitałowe lub dotacje. Istnieją również inne mechanizmy pozyskiwania funduszy. W języku angielskim stosuje się system kontraktów różnicowych, który jest podobny do kontraktów premiowych stosowanych w przypadku energii odnawialnej. Innym rozwiązaniem, któremu warto się przyjrzeć, jest RAB (Regulated Asset Rule): aktywa są finansowane w czasie i zużywane, iw ten sposób konsumenci finansują sieci przesyłowe. Wreszcie, wielu rozważa system, którego Japończycy używają do finansowania swojego nowego reaktora, PPA (Umowa zakupu energii). To jest finansowanie społecznościowe. Podmioty takie jak fundusze emerytalne, banki i przemysłowcy uczestniczą we współfinansowaniu elektrowni w zamian za prawa ciągnienia do produkcji energii elektrycznej. Pod tym względem ciekawa jest wypowiedź Patricka Pouyanne, CEO TotalEnergies. Wyjaśnia, że ​​potrzebnych będzie więcej elektrowni, aby móc produkować wodór i czyste paliwa, a wodór nadal jest „szary” i wynosi 90%. Czy należy z tego wnioskować, że TotalEnergies lub inne koncerny naftowe byłyby chętne do udziału w finansowaniu elektrowni i uzyskiwania praw ciągnienia?

Jakim horyzontem czasowym jesteśmy związani z ponownym uruchomieniem energetyki jądrowej?

JP Po fazie budowy, która normalnie powinna zająć siedem lub osiem lat, przewidywana żywotność elektrowni wynosi 60 lat. Jednak dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej właśnie ogłosił, że budowane dziś reaktory mogą mieć ponad 80 lat, zresztą w tym okresie sami Amerykanie. Przyjrzyjmy się, co stało się ze starymi reaktorami: ich początkowy okres życia wynosił 30 lat, ale z postępem technicznym doszliśmy do 40 lat, a może dojdziemy do 60 lat dzięki inwestycjom przyjaznym młodzieży. A może za 40 lat będzie powiedziane, że budowane przez nas reaktory mogą mieć żywotność 90 lat.

A jeśli chcemy zdemontować fabryki, ile czasu i pieniędzy potrzebujemy?

JP Demontaż wymaga czasu, ale we Francji obowiązuje zasada szybkiego demontażu: kiedy fabryka jest zamknięta, nie należy zwlekać z demontażem. Celem nie jest uleganie pokusie czekania na spadek radioaktywności przez dziesięciolecia. Jeśli chodzi o finansowanie, obowiązuje również zasada „zanieczyszczający płaci”. EDF zobowiązuje się do tworzenia rezerw, które sfinansują rozwiązanie, a rezerwy te są gwarantowane nawet w przypadku bankructwa Grupy. Błędem jest stwierdzenie, że koszt demontażu nie jest przewidywany, jest wliczony w cenę kWh. Niektórzy twierdzą, że rezerwy te nie są równe faktycznym kosztom likwidacji, ale nakładane na aktywa, które mają przynosić odsetki, więc im dłużej elektrownia będzie działać, tym większe będą odsetki. Tym samym przedłużanie życia elektrowni służy także w pewnym stopniu ich demontażowi w przyszłości.

………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………….

Już w sklepie i dostępne w naszym sklepie internetowym