czas polski

Niemcy i Stany Zjednoczone trafiły ostatnio na pierwsze strony gazet, decydując się na wysłanie czołgów na Ukrainę. Jednak cichym bohaterem ich historycznego wyniku była Polska. W szczególności polscy przywódcy przyczynili się do przekonania Berlina o potrzebie dostarczenia Ukrainie nowoczesnych czołgów. Ubiegły rok był najlepszym przykładem polskiego przywództwa, ponieważ Europa stanęła w obliczu największego konfliktu zbrojnego na swoim terytorium od 1945 roku.

Centralna rola Polski w europejskiej odpowiedzi na Putina i jego inwazję na Ukrainę odzwierciedla szersze doświadczenie rosyjskiego imperializmu w jego carskiej i sowieckiej formie. Od przystąpienia Polski do UE w 2004 r. przedstawiciele klasy politycznej wielokrotnie ostrzegali Europę przed zagrożeniem, jakie stanowi odrodzenie się rewizjonistycznej Rosji.

Powtarzające się ostrzeżenia
Polacy, szczególnie zaniepokojeni oznakami pogłębiania się więzi między Berlinem a Moskwą, stanowczo sprzeciwiają się niemieckiemu udziałowi w rosyjskim gazociągu Nord Stream II, postrzegając projekt infrastrukturalny jako nowoczesnego następcę paktu Ribbentrop-Mołotow z 1939 r., który doprowadził do jego wybuchu. . II wojna światowa i inwazja na Polskę reżimów nazistowskich i sowieckich. Pozwalając Putinowi ominąć ukraiński system transportu gazu, rurociąg groził narażeniem kraju na inwazję na pełną skalę, jednocześnie narażając całą Europę na rosyjskie zagrożenie energetyczne. Niemcy zdecydowały się zignorować te ostrzeżenia, aż do rosyjskiego ataku w lutym 2022 roku.

Wybitna rola Polski w europejskiej polityce bezpieczeństwa nie jest zjawiskiem całkowicie nowym. Od momentu przystąpienia do NATO w 1999 r. kraj ten stał się faktycznie ośrodkiem obronnym we wschodniej części sojuszu, czemu sprzyja strategiczne położenie kraju oraz nadzwyczajny wzrost gospodarczy, który przyczynił się do sfinansowania szybkiej modernizacji. Army uczyniłaby z niej dwudziestą najpotężniejszą armię na świecie.

Humanitarny standard
Polska pod wieloma względami wyznaczyła standardy europejskiej reakcji humanitarnej na rosyjską agresję na Ukrainie, przyjmując więcej ukraińskich uchodźców niż jakikolwiek inny kraj europejski i zapewniając im różne udogodnienia socjalne, takie jak opieka zdrowotna, edukacja i rynek pracy. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy polskie władze zarejestrowały ponad 1,5 miliona ukraińskich uchodźców.

Polska jest jednym z głównych ofiarodawców pomocy wojskowej dla Ukrainy: kraj ten wysłał więcej sprzętu w przeliczeniu na jednego mieszkańca – w tym setki czołgów i innej krytycznej broni – niż praktycznie jakikolwiek inny kraj z wyjątkiem krajów bałtyckich. Polska odgrywa kluczową rolę w działaniach logistycznych mających na celu pomoc międzynarodowej koalicji w dostarczaniu broni, amunicji i innego sprzętu potrzebnego armii ukraińskiej.

Działania dyplomatyczne
Na szczeblu dyplomatycznym kraj ten przoduje w wezwaniach do zaostrzenia sankcji gospodarczych wobec Rosji. Niedawno polscy przywódcy naciskali na Berlin, aby dostarczył na Ukrainę wyprodukowane w Niemczech czołgi Panther 2 i pozwolił innym to zrobić. Polska zagroziła eksportem dziesiątek swoich czołgów Leopard, z naruszeniem niemieckich ograniczeń reeksportowych, kiedy zablokował to kanclerz Niemiec Olaf Scholz. „Nie tylko my będziemy patrzeć, jak Ukraina wykrwawia się na śmierć” – skomentował premier Mateusz Morawiecki. „Od Niemiec zależy teraz, czy chcą przyłączyć się do naszych wysiłków i powstrzymać rosyjskie barbarzyństwo, czy też chcą być cichym widzem i przejść do historii wśród tych, którzy byli po złej stronie”.

Niemcy ostatecznie ustąpiły, ale incydent, wraz z sagą Nord Stream 2, nadszarpnął ich wizerunek. Widoczna ambiwalencja Niemiec wobec grabieżczej Rosji i powiązania Berlina z Kremlem pomogły Polsce zająć pozycję moralnego przywództwa w kwestiach bezpieczeństwa europejskiego. Obejmuje to m.in. krytykę takich krajów jak Austria czy Węgry za ich stanowisko wobec Putina. W kwietniu Polska wskazywała również na odroczenie niemieckich sankcji. „Każdy, kto czyta notatki ze spotkań UE, wie, że jeśli chodzi o zaostrzenie sankcji wobec Rosji, to będzie największa przeszkoda” – powiedział dziennikarzom w Warszawie premier.

Europejska próżnia geopolityczna
Polscy przywódcy pomagają wypełnić geopolityczną próżnię powstałą w wyniku spadku wpływów dotychczas dominujących w Europie potęg w polityce zagranicznej. Wraz z Brexitem Wielka Brytania znacznie ograniczyła swoją zdolność do kształtowania reakcji Europy na rosyjskie zagrożenie. Tymczasem przez całe swoje panowanie Putin wykazywał umiejętność kooptowania francuskich i niemieckich polityków i biznesmenów umowami handlowymi, rurociągami i innymi zachętami. To nie przypadek, że w 2014 roku rosyjski dyktator wybrał Niemcy i Francję do udziału w rozmowach w stylu normandzkim, aby zakończyć wywołaną przez Rosję wojnę na wschodniej Ukrainie. Takie podejście doprowadziło do fiaska porozumień mińskich i przygotowało grunt pod pełną inwazję na Ukrainę w 2022 roku.

Polska stara się teraz ostrzec cały świat przed niebezpieczeństwem ze strony Rosji Putina. „To nie jest tylko konflikt regionalny. Wojna Rosji z Ukrainą jest potencjalnym źródłem globalnej pożogi. Ta wojna dotknie nasze kraje i wasze kraje, jeśli już nie teraz” – powiedział prezydent RP Andrzej Duda na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ we wrześniu 2022 roku.

Wsparcie rodzeństwa
Polskie przywództwo w europejskiej odpowiedzi na inwazję Putina tworzy bezprecedensową więź między narodami polskimi i ukraińskimi. W przeszłości mieli swój udział w historycznych waśniach i nieporozumieniach. Łączy ich jednak egzystencjalne zagrożenie ze strony dzisiejszej Rosji. Ukraińskie sondaże wskazują na Polskę jako bliskiego partnera.

Podczas gdy Kreml cynicznie maskuje ludobójczą okupację Ukrainy retoryką słowiańskiego braterstwa, to zachodni słowiańscy sąsiedzi Ukrainy okazują prawdziwe braterskie wsparcie. Wpłynie to na przyszły krajobraz geopolityczny regionu. Zmuszona do pokonania Rosji, Ukraina bez wątpienia pogłębi swoje partnerstwo z Polską, aby stworzyć potężny blok w polityce europejskiej. Razem oba kraje będą miały autorytatywny głos w szerszym demokratycznym świecie. Geopolityczny środek ciężkości Europy przesunął się na wschód, a Polska przodowała.

Tekst ten ukazuje się równolegle w Miesięczniku Polskim Najważniejszy W ramach projektu z Instytutem Pamięci Narodowej (IPN) i Polską Fundacją Narodową (PFN).