Mirga Gražinyte-Tyla eksploruje muzykę Mieczysława Weinberga

Zawiera najnowszy album dyrygenta, III i VII Symfonię DG oraz Koncert fletowy Weinberga nr 1.

Mirga Gražinyte-Tyla rozpoczęła karierę nagraniową w Deutsche Grammophon w 2019 roku albumem poświęconym Symfonia nr 2 i 21 Mieczysława Weinberga, wypuszczonego z okazji stulecia tego zaniedbanego kompozytora. Wśród wielu wyróżnień został uznany przez Gramophone Records of the Year i zdobył nagrodę Opus Klassik dla Lidera Roku z Gražinyte-Tyla. Dziś kontynuuje swoją misję wprowadzania z Weinbergiem muzyki urodzonego w Warszawie kompozytora: Symfonia nr 3 i 7 i Koncert fletowy nr 1. Dołączyli do niego Deutsche Kammerphilharmonie Bremen i solista Kirill Gerstein w Symfonia nr 7oraz Birmingham City Symphony Orchestra na koncert fletowy – z solistką Mary Kristen Zupanchik – i Symfonia nr 3. Nowy album ukaże się w wersji cyfrowej i na CD 16 września 2022 roku.

Pierwszym pokazanym tu utworem jest III Symfonia, nad którą Weinberg rozpoczął pracę w 1949 roku.

Osiedlił się wówczas w Moskwie, wysiedlony po wybuchu II wojny światowej, podczas której stracił wielu swoich krewnych. Jednak w 1949 był już poza stalinowskim reżimem, a planowana premiera Symfonii została odwołana. Po gruntownym przerobieniu oryginalnego utworu, w końcu zobaczył go w marcu 1960 roku. Utwór bogaty w kontrasty, zawierający melodie ludowe z Polski i Białorusi, gdzie studiował Weinberg – czy to z powodów czysto muzycznych, czy też w celu przestrzegania oficjalnej doktryny sowieckiej socrealizmu – a także przypomina Schuberta, przyjaciela Mahlera, Weinberga i Szostakowicza.

Gražinyte-Tyla i CBSO, z którymi w maju doprowadził ją do jej ostatniego występu jako dyrektora muzycznego, przyniosły jej ogromne uznanie na BBC Proms w 2019 roku. Jeden z recenzentów nazwał to „rewelacją”, dodając: „Jest pewność siebie i wyobraźnia… w tej muzyce była wiara, szczerość i witalność w szczerym zaangażowaniu CBSO w Weinberg Symphony” (Seen and Heard International).

I Koncert fletowy kompozytor napisał niedługo po zrewidowaniu III Symfonii, a po raz pierwszy wykonał go Zbawiciel Aleksander Korniejew w Moskwie pod koniec 1961 roku. Tu także odnajdujemy światło i cień, z pospiesznym i subtelnym zapisem pierwszego. Ruch, po którym następuje ciemniejszy i smutniejszy Largo. W epilogu pojawiają się muzyczne nuty klezmerskie, styl, który Weinberg podobno znał z żydowskich wesel, na których grał na pianinie w młodości. Gratinette Tella, CBSO i solistka Marie-Kristin Zupanchik, Head Flute Orchestra, uchwycą każdy zmieniający się niuans w tym intrygującym koncercie.

W porównaniu z dużymi mocami wymaganymi w III Symfonii Weinberga z 1964 roku VII Symfonia została napisana wyłącznie na harfę i smyczki. Współczesna wersja barokowego koncertu Grosso, symfonia rozpoczyna się w spokojnym stylu, ale jej pisanie staje się coraz bardziej paradoksalne, gdy pięć części rozwija się bez przerwy. Pod dyrekcją Gražinyte-Tyli soliści Kirill Gerstein i Deutsche Kammerphilharmonie Bremen eksplorują szeroką gamę dźwięków wokalnych, potęgując spalanie w bardziej dramatycznych momentach tego zasadniczo mrocznego utworu.

Muzyka Weinberga nadal odgrywa główną rolę w Mirdze Gražinyte-Tyla w tym sezonie. Wróciła do Birmingham jeszcze w tym miesiącu, aby wykonać pierwsze publiczne wykonanie żydowskiego kompozytora Rhapsody (28 września). Tydzień później ona i CBSO zebrali się w Miejskiej Sali Symfonicznej na koncercie zawierającym I Koncert fletowy (6 października). Następnie poprowadziła orkiestrę i wiolonczelistę Chico Kaneh-Mason podczas głośnej ośmiorandkowej trasy koncertowej w Stanach Zjednoczonych, której kulminacją było 22 października w Carnegie Hall. Na dwóch pierwszych amerykańskich koncertach odbędzie się The Jewish Rhapsody. W grudniu Gražinyte-Tyla zadebiutowała z Münchner Philharmoniker programem obejmującym III Symfonię Weinberga (1–3 grudnia).