Widmo „żelaznej kurtyny” wisi nad biegunem północnym, który jest bardzo strategiczną przestrzenią

Na północnym wybrzeżu Norwegii na rosyjsko-norweskim przejściu granicznym w Storskog na kilka tygodni zawieszono 20 ton ładunku wysłanego z Rosji. Jego ostateczny cel: miasto zaopatrzenia rosyjskich górników w arktycznym łańcuchu wysp Svalbard. Wystarczy, żeby zirytować Moskwę. Podobnie jak w przypadku Litwy w sprawie muru kaliningradzkiego, rosyjskie MSZ pomachało groźbą „Zemsta” Po tym, co uważa Nieprzyjazny czyn. Oslo uprzejmie podało ścisłe przestrzeganie sankcji UE wobec Rosji jako uzasadnienie zakazu przewozu towarów, a kontenerowi pozwolono przejść przez port na arktycznym wybrzeżu.

Choć sprawa została rozwiązana, odzwierciedla ona obecnie lodowate relacje między mocarstwami zachodnimi położonymi wokół Arktyki (Skandynawia i Ameryka Północna) a Rosją, zmarginalizowaną na dalekiej północy od czasu inwazji na Ukrainę. Z kolei wojna między Rosją a Ukrainą zburzyła kruchą strukturę współpracy zbudowaną w latach 90. W szczytowym okresie napięć między Wschodem a Zachodem Arktyka była gorącym punktem zimnej wojny, silnie zmilitaryzowanym i wyposażonym w głowice nuklearne. Następnie pacyfistyczna polityka Michaiła Gorbaczowa, który w 1987 r. wezwał do „ Biegun Północny stał się regionem pokoju” Następnie upadek Związku Radzieckiego w 1991 r. ochłodził stosunki na północ od równoleżnika 66. To ocieplenie dyplomatyczne doprowadziło do utworzenia w 1996 r. Rady Arktycznej z ośmioma krajami graniczącymi z regionem (Kanada, Stany Zjednoczone, Dania, Islandia, Finlandia, Szwecja , Norwegia i Rosja) oraz rdzenni mieszkańcy, którzy je zamieszkują.

Nowy duch „żelaznej kurtyny”

Wspomniana tablica została zawieszona w sposób nieokreślony Jego działalność po przejściu rosyjskich czołgów przez granicę ukraińską. przed wznowieniem kilka tygodni później, wyrzucając Rosję z jej projektów. ” Instytucje takie jak Rada Arktyczna są projektowane w czasach pokoju zgodnie z logiką współpracy przynajmniej O uzgodnionych tematach dotyczących ludów tubylczych, kwestii klimatycznych i środowiskowych. W przypadku bojkotu państwowego nic nie jest planowane. Niebezpieczeństwo polega na tym, że między siedmioma krajami zachodnimi, które chcą współpracować z jednej strony, a Rosją z drugiej, opadnie żelazna kurtyna. », analizuje Florian Vidal, Research Associate w IFRI (Francuski Instytut Stosunków Międzynarodowych). Ten specjalista w tej dziedzinie widzi koniec „arktycznego wyjątku” w ciągu ostatnich 30 lat. Arc chciał, aby Biegun Północny, podobnie jak przestrzeń kosmiczna, pozostał strefą współpracy chronioną przed konfliktami, które wstrząsają resztą świata.

Te działania wojenne wokół Arktyki nie są niczym nowym. Fala uderzeniowa aneksji Krymu i (pierwszej) wojny w Donbasie rozprzestrzeniła się już na północne regiony globu. Od 2014 roku Rosja zmodernizowała swoją infrastrukturę wojskową z czasów zimnej wojny oraz Flotę Północną i jest zdeterminowana, aby wzmocnić swoją przewagę na lodzie, podczas gdy NATO zwielokrotni tam swoje manewry. Członkostwo Szwecji i Finlandii w sojuszu powinno jeszcze bardziej zmilitaryzować koło podbiegunowe, które zapewnia idealne położenie geograficzne do przechwytywania lub wystrzeliwania rakiet, w niewielkiej odległości od głównych krajów półkuli północnej. W czasie równowagowego odstraszania nuklearnego Związek Radziecki i NATO planowały, że tory ich pocisków będą przechodzić przez biegun północny w celu skrócenia czasu lotu. ” Militaryzacja Arktyki jest wciąż daleka od tego, co było u szczytu zimnej wojny », Gniew Floriana Vidala. Nadszedł jednak czas, aby wojska wróciły do ​​regionu.

Pożądliwości wielkich mocarstw

Na granicach Oceanu Arktycznego, dzięki Alasce, Stany Zjednoczone przywiązują coraz większą wagę do Arktyki. W 2019 roku Donald Trump kupił nawet Grenlandię od władz duńskich… które opisywały program „ głupi ». Mówiąc poważniej, Sztab Generalny Armii USA opublikował w 2021 r. dokument określający swoją strategię „ odzyskanie dominacji Arktyki przedstawiony jako Konkurs Wielkiej Mocy » czyj ” Chiny i Rosja » kosztem interesów amerykańskich.

Zasoby arktyczne pobudzają ich żądzę tak samo, jak zainteresowanie militarne. Podglebie kryje głównie ogromne rezerwy gazu i ropy. Bogactwo minerałów jest tam ogromne, czy to w złocie, platynie, diamentach, tytanie czy ziem rzadkich, niezbędnych do produkcji materiałów elektronicznych i baterii elektrycznych. Pentagon szacuje rezerwy minerałów Arktyki na około 1000 miliardów dolarów. ” Rosja, do której należy ponad 50% wybrzeża Arktyki, pozostaje głównym krajem eksploatującym te zasoby, przy czym Kanada ma duży sektor wydobywczy. »Florian Vidal pamięta.

Globalne ocieplenie również ujawnia nowe zasoby.” na bazie cukierków (z połowów) » Rozważany jest Florian Vidal. Międzynarodowe wody Oceanu Arktycznego otworzą się na rybołówstwo, gdy za kilkadziesiąt lat staną się wolne od lodu. Umowa podpisana w 2018 r. między Unią Europejską, ośmioma krajami Rady Arktycznej, Chinami, Japonią i Koreą Południową zakazuje połowów komercyjnych na wodach międzynarodowych w środkowej części Oceanu Arktycznego. Konwencja okazuje się mało przydatna, dopóki lód powstrzymuje ten ocean, ale ilustruje apetyty wielkich narodów.

Topniejący lód otwiera nową drogę morską na północy. Jeśli nadal będzie mało użyteczny ze względu na biurokratyczne ograniczenia wymagane przez Rosję oraz ubezpieczenie i specjalny sprzęt wymagany dla łodzi, jego stopniowe otwieranie latem zmieni kierunek przepływu światowego handlu. Podróż z Szanghaju do Nowego Jorku kontenerowcem Trasą Północną zajmuje siedem dni mniej niż podróż przez Kanał Panamski. Modele klimatyczne przewidują arktyczne lato 2050 roku bez lodu. Mapa Arktyki wciąż jest rysowana od nowa.