Bezpieczeństwo energetyczne Morza Bałtyckiego w obliczu wielu zagrożeń

Na tle kryzysów energetycznych i geopolitycznych Polska przeszła głęboką zmianę źródeł dostaw energii, mającą na celu zmniejszenie jej historycznej zależności od Rosji. Inicjatywa ma swoje korzenie na długo przed masową inwazją na Ukrainę w lutym 2022 r., a jej korzeni należy szukać w tradycjach epoki komunizmu, która na poziomie sił ściśle zrównała Polskę i Rosję.

Dywersyfikacja źródeł dostaw energii: Polska rzeczywiście ma swój priorytet

Polsko-rosyjskie połączenia energetyczne, takie jak rurociągi, od dawna są symbolami tej tendencji. W 2020 r. 80% importu węglowodorów do Polski pochodziło z Rosji. Rosyjska inwazja na Ukrainę pokazuje jednak, że aktywa energetyczne mogą zostać wykorzystane jako środek nacisku w stosunkach międzynarodowych, zwłaszcza na państwa importujące. Bezpieczeństwo energetyczne – definiowane jako nieograniczony dostęp państw importujących do zasobów energetycznych po rozsądnej cenie – jest zatem realną kwestią suwerenności i niezależności narodowej.

Dlatego Polska za swój priorytet postawiła dywersyfikację źródeł dostaw energii. Do 2022 roku kraj był w stanie całkowicie odciąć się od dostaw gazu z Rosji. Warszawa zwróciła się do innych dostawców, m.in. do Norwegii, Kataru i Stanów Zjednoczonych. Ponadto Polska intensywnie inwestuje w energię odnawialną i niskoemisyjną, odpowiednio w morskich farmach wiatrowych i elektrowniach jądrowych.

Duża część dywersyfikacji dostaw energii dla Polski polega na imporcie skroplonego gazu ziemnego (LNG) i węglowodorów drogą morską, transportowanych zbiornikowcami LNG lub rurociągami ze Stanów Zjednoczonych lub Kataru.Okręty podwodne, Baltic Pipe itp. łączą norweską ropę naftową. Pola do polskiego wybrzeża.

W pogarszającym się międzynarodowym środowisku morskim dywersyfikacja ta budzi w różnych punktach obawy dotyczące bezpieczeństwa energetycznego

1- Bezpieczeństwo cystern i przewoźników LNG:
Aby odzyskać siły w przypadku katastrof ekologicznych lub wojny wyższej (kryzys regionalny, kryzys regionalny, wojna).

2- Bezpieczeństwo rurociągów podwodnych:
Zabezpieczenie instalacji podwodnych przed możliwościami innych państw jest kluczowe dla zapewnienia niezawodnych dostaw energii – dobrze to ilustrują przykłady wycieków w Nord Stream 2 czy Balticconnector.

3- Bezpieczeństwo infrastruktury:
Polska infrastruktura energetyczna, taka jak porty (Gdańsk, Gdynia) i terminale gazowe (Świnoujście) jest bezbronna w przypadku konfliktu z Rosją, zwłaszcza ze względu na bliskość enklawy kaliningradzkiej i jej rakiet Iskanders.

Zagrożenia nie ograniczają się także do sfery konwencjonalnej. Na Ukrainie w 2015 roku, kiedy system dystrybucji energii Donbasu został sparaliżowany przez rosyjskiego wirusa komputerowego, infrastruktura energetyczna może być podatna na cyberataki.

Co zatem Polska musi zrobić, aby zapewnić bezpieczeństwo swoich dostaw na poziomie wojskowym i morskim? Przyjrzymy się temu w kolejnym artykule dotyczącym wymagań w zakresie mocy wytwórczych polskich morskich platform morskich w strategii bezpieczeństwa energetycznego.